ใครจะคิดว่าเป็นไปได้! เมื่อเรื่องราวและตัวละครในหนังสือ หรือ e-book เล่มโปรดจากนักเขียนชาวไทย จะกระโดดออกมาโลดเล่นบนบอร์ดเกมให้ทุกคนได้ร่วมผจญภัยและตัดสินใจชะตากรรมของตัวละครได้ด้วยตัวเอง แต่ สถาบันอุทยานการเรียนรู้ TK Park กำลังสานฝันของเหล่านักอ่าน และนักเล่นบอร์ดเกมให้เป็นจริง ผ่านโครงการ “Book on Board ปีที่ 4: เปลี่ยนหนังสือ(ไทย)ที่ชอบ เป็นบอร์ดเกม(ไทย)ที่ใช่”
โครงการนี้ไม่ใช่แค่การประกวดออกแบบเกมธรรมดา แต่คือหมุดหมายสำคัญที่สถาบันอุทยานการเรียนรู้ (TK Park) กำลังเชื่อมสองโลกสร้างสรรค์เข้าไว้ด้วยกัน คือโลกแห่ง ‘หนังสือ’ และโลกแห่ง ‘บอร์ดเกม’ เพื่อสร้างนักออกแบบคลื่นลูกใหม่ และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลงานวรรณกรรม และสนับสนุนให้นักเขียนไทยเป็นที่รู้จักในวงกว้างยิ่งขึ้นโดยได้ประกาศผลผู้ชนะที่ไอเดีย และการออกแบบของพวกเขาเหล่านั้น จะได้ถูกนำมาผลิตเป็นบอร์ดเกมจริงให้ทุกคนได้สนุกกันที่ TK Park
มากกว่าแค่การออกแบบ แต่คือการดันเพดานสร้างสรรค์ของนักเขียน และนักออกแบบไทย
นายวัฒนชัย วินิจจะกูล ผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันอุทยานการเรียนรู้ กล่าวถึงจุดเริ่มต้นของโครงการว่า ด้วยความเชื่อของ TK Park ที่ว่า บอร์ดเกมไม่ได้เป็นแค่ของเล่น แต่เป็นเครื่องมือที่ขับเคลื่อนการเรียนรู้ ที่ผู้เล่นจะได้ทักษะอื่นเพิ่มเติม ทั้งการเข้าสังคม การสื่อสาร การแก้ปัญหา การคิดวิเคราะห์ และการคิดเชิงวิพากษ์ โดย TK Park เริ่มต้นจากการเป็นพื้นที่ให้ยืม และเล่นบอร์ดเกมมาตั้งแต่ปี 2559 สู่การเป็น ‘พื้นที่บ่มเพาะ’ จัดการประกวดที่ท้าทายให้นักออกแบบนำหนังสือมาตีความใหม่ ตั้งแต่ปี 2565 ผ่านกิจกรรม Book on Board สนับสนุนให้นำหนังสือเล่มโปรดมาเป็นบอร์ดเกม ภายใต้แนวคิด “เปลี่ยนหนังสือที่ชอบเป็นบอร์ดเกมที่ใช่” และจัดต่อเนื่องมาจนเข้าสู่ปีที่ 4
โครงการ Book on Board ซึ่งจัดขึ้นเป็นปีที่ 4 มีวัตถุประสงค์เพื่อผสมผสานสื่อสองประเภทคือหนังสือและบอร์ดเกมเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างความสนใจในหนังสือผ่านการเชื่อมโยงไปสู่สื่อประเภทใหม่อย่างบอร์ดเกม
ความพิเศษของปีนี้คือการเปิดรับสมัคร (Open Call) ให้นักเขียนส่งผลงานหนังสือเข้ามาให้บรรดานักพัฒนาบอร์ดเกมได้เลือกนำไปดัดแปลง ซึ่งได้รับความร่วมมือจากนักเขียนส่งหนังสือเข้าร่วมถึง 72 เรื่อง โดยมีนักพัฒนาบอร์ดเกมเลือกไปต่อยอดราว 50 เรื่อง จนผ่านเข้ารอบสุดท้าย 12 ทีม โดยมีหลักเกณฑ์สำคัญคือการดึงสาระสำคัญและแก่นของเรื่องจากหนังสือมาใช้ เพื่อกระตุ้นให้ผู้เล่นเกิดความสนใจอยากกลับไปอ่านหนังสือเล่มนั้น ๆ มากขึ้น ขณะเดียวกันนักพัฒนาเองก็ได้ฝึกฝนทักษะการออกแบบซึ่งเป็นสื่อที่ได้รับความสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ
นายวัฒนชัย กล่าวว่า สำหรับบอร์ดเกมที่ได้รับรางวัล ชนะเลิศ, รองชนะเลิศอันดับ 1 และรางวัล TK Choice จะถูกนำไปผลิตเป็นบอร์ดเกมจริง เพื่อเผยแพร่ไปยังอุทยานการเรียนรู้ในกรุงเทพฯ และเครือข่ายอีก 24 จังหวัด 27 แห่งทั่วประเทศ คาดว่าจะแล้วเสร็จภายในปีนี้
“ผลงานที่ออกมาในปีนี้มีความน่าสนใจอย่างยิ่ง และมีโอกาสสูงที่จะได้นำผลงานชนะเลิศไปจัดแสดงในงานบอร์ดเกมนานาชาติที่ไต้หวันในช่วงปลายเดือนกันยายนนี้ด้วย” นายวัฒนชัย กล่าว
ผลการประกวด Book on Board ปีที่ 4
สำหรับผลการประกวดในปีนี้ รางวัลชนะเลิศ เงินรางวัล 30,000 บาท ได้แก่ เกม SEA-CRET Evidence ร่องรอยปริศนา มัจฉาพิศวง โดยทีม Autocat Studio จากหนังสือ JOE the SEA-CRET Agent 01 / Plank ver. โดย สุทธิชาติ ศราภัยวานิช
รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 เงินรางวัล 10,000 บาท ได้แก่ เกม Bubble & Bliss – วาฬพา โดยทีม Vanta Studio จากหนังสือ บันทึกคุณเพื่อน โดย สมุทรพเนจร
รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 เงินรางวัล 5,000 บาท ได้แก่ เกม 2475 The Ghost Writer โดยทีม Openbox จากหนังสือ 2475 นักเขียนผีแห่งสยาม โดย สะอาด
รางวัลชมเชย เงินรางวัล 1,500 บาท (9 รางวัล) ได้แก่ เกม หงอนหงอน โดยทีม หงอนหงอน จากหนังสือ COMBCHICK เจี๊ยบหงอน โดย VAVEE เกม ขอแบบนี้พี่ตบนะ! Blessing Slap! โดยทีม มิ้นท์กะม้าย จากหนังสือ ขอแบบนี้พี่ตบนะ! โดย VAVEE เกม Pieces of Healing โดยทีม Remember Me จากหนังสือ Fallen เซรามิกแตกสลายและดอกไม้อื่น ๆ โดย ภมุ ภามุ เกม พระเจ้าช่วยกล้วยหัก! โดยทีม 3P จากหนังสือ พระเจ้าช่วยกล้วยหัก! โดย VAVEE เกม ร้านสุดท้ายที่ปลายถนนอัลเบียน โดยทีม Rakya Party (รากหญ้าปาร์ตี้) จากหนังสือ หากคุณหลงเข้าไปในร้านขายของเก่าแห่งนั้น เอกสารฉบับนี้อาจช่วยให้คุณรอดชีวิต โดย haveasunnydae เกม My world โดยทีม โลกสองใบ ให้เธอคนเดียว จากหนังสือ เมื่อมองย้อนกลับมาฉันจึงรู้ว่า บ้านของเราสวยงามเหลือเกิน โดย วิรตี ทะพิงค์แก เกม Phantom Case Files : Act of Lies บันทึกคดีปีศาจ : นาฏกรรมคำลวง
โดยทีม หมูมะนาว จากหนังสือ Phantom Case Files บันทึกคดีปิศาจ โดย Cat’s Box เกม ALZHEIMOM
โดยทีม Sad Man Parade จากหนังสือ แม่ฉันและอัลไซเมอร์ โดย ชลจร จันทรนาวี เกม ลิเก โดยทีม 8 lab
จากหนังสือ ลิเกเอไอไฉไลแม่เอ๊ย โดย Kwanrapee
รางวัล Popular Vote รางวัลบอร์ดเกมมูลค่า 2,000 บาท ได้แก่ เกม SEA-CRET Evidence ร่องรอยปริศนา มัจฉาพิศวง โดยทีม Autocat Studio จากหนังสือ JOE the SEA-CRET Agent 01 / Plank ver. โดย สุทธิชาติ ศราภัยวานิช
รางวัล TK Choice คัดเลือกพิเศษเพื่อนำต้นแบบไปผลิต เกม 2475 The Ghost Writer โดยทีม Openbox จากหนังสือ 2475 นักเขียนผีแห่งสยาม โดย สะอาด
ภายหลังการประกวด บอร์ดเกม SEA-CRET Evidence ร่องรอยปริศนา มัจฉาพิศวง เกม Bubble & Bliss – วาฬพา และเกม 2475 The Ghost Writer จะถูกนำไปพัฒนาและจัดพิมพ์เป็นเกมกล่องจริง เพื่อให้บริการที่ TK Park และเครือข่ายแหล่งเรียนรู้ทั่วประเทศ รวมถึงเผยแพร่ในรูปแบบ Print & Play บนเว็บไซต์ของ TK Park ให้ทุกคนสามารถเข้าถึงและสั่งพิมพ์ไปเล่นเองได้ช่วงปลายปีนี้
จากคนอ่าน คนเล่น สู่ผู้สร้างสรรค์บอร์ดเกม
ณัฐ ฮุ่นตระกูล ฉันทะ เจริญอักษร และพีรดนย์ พิมพกรรณ์ ทีม Autocat Studio สถาปนิก และมัณฑนากร ที่รวมทีมกันจากความชื่นชอบในการเล่นบอร์ดเกม และการออกแบบ จนได้รับรางวัลชนะเลิศ และรางวัล Popular Vote กล่าวว่า ทั้งหมดเริ่มต้นจากความรักในการเล่นบอร์ดเกม และงานออกแบบ ทำให้เริ่มเข้าสู่การประกวดออกแบบบอร์ดเกม และครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่ได้รางวัลใหญ่ขนาดนี้ และได้ทีเดียว 2 รางวัลเลยด้วย
สำหรับเบื้องหลังการสร้างสรรค์ผลงาน ทีมระบุว่าได้ดึงเอกลักษณ์และคาแรกเตอร์ตัวละครจากนวนิยาย “Joe the Secret Agent” มาเป็นจุดเด่นของเกม ส่วนความท้าทายที่สำคัญคือการดัดแปลงผลงานจากหนังสือที่มีต้นฉบับอยู่แล้ว ซึ่งต้องวิเคราะห์สไตล์ของเรื่องที่เป็นแนว Action Comedy และกลุ่มเป้าหมายผู้อ่าน เพื่อออกแบบเกมให้มีวิธีการเล่นที่สอดคล้องกัน โดยได้เพิ่มสัดส่วนความเป็นเกมปาร์ตี้เข้าไปเพื่อให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับมากที่สุด
“จุดเด่นของเกมที่ทำให้ชนะใจกรรมการและผู้ร่วมโหวตน่าจะเป็นความสนุกและอิสระทางความคิด ตัวเกมเน้นให้ผู้เล่นใช้จินตนาการในการวางหลักฐานซึ่งเป็นแผ่นใสมาประกอบกันเพื่อสร้างเป็นคำใบ้ ทำให้ผู้เล่นต้องจินตนาการเผื่อความคิดของคนอื่นด้วย” ทีมผู้พัฒนากล่าว
“การประกวดของ TK Park มีจุดเด่นตรงที่นอกจากการออกแบบของเราเองแล้ว ยังมี mentor ที่เป็นผู้เชี่ยวชาญ และนักเขียน เข้ามาช่วยให้ความคิดเห็น และช่วยพัฒนางานออกแบบของเราให้สมบูรณ์ขึ้น นอกจากนั้นยังมีการให้คนมาทดลองเล่นซึ่งทำให้เราได้รับฟีดแบคมาปรับปรุงงานออกแบบให้ดีขึ้นอีกด้วย”
ทีมผู้พัฒนากล่าวทิ้งท้ายว่า “Secret Evidence” เป็นผลงานที่ภูมิใจที่สุดเท่าที่เคยออกแบบมา และอยากเชิญชวนให้ทุกคนได้ลองเล่น โดยเฉพาะแฟนหนังสือต้นฉบับที่จะได้สนุกกับการค้นหารายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ (Easter eggs) ที่ซ่อนไว้ในเกม ซึ่งจะช่วยเพิ่มอรรถรสในการเล่นมากยิ่งขึ้น พร้อมทั้งแสดงความหวังว่าจะได้พัฒนาผลงานใหม่ ๆ เข้าร่วมโครงการอีกในอนาคต และขอบคุณ TK Park ที่ทำโครงการเช่นนี้ออกมาเป็นการเพิ่มโอกาสให้กับทั้งคนที่รักบอร์ดเกม และรักการออกแบบ
ก้าวต่อไป: จากเกมต้นแบบ สู่การต่อยอดที่จับต้องได้
โครงการ Book on Board #4 ได้ปิดฉากลงพร้อมกับเปิดศักราชใหม่ให้กับวงการสร้างสรรค์ไทย ที่ซึ่งเรื่องเล่าไม่ได้ถูกจำกัดอยู่แค่ในหน้ากระดาษอีกต่อไป แต่พร้อมที่จะให้ทุกคนได้ ‘เล่น’ และ ‘เรียนรู้’ ไปกับมัน
“TK Park มองไปยังอนาคต เราอยากสร้างวัฒนธรรมการอ่านและการเรียนรู้ที่พลิกแพลงข้ามสื่อ ข้ามศาสตร์ และข้ามพรมแดน เพราะความสนุกไม่มีภาษา และทุกวันนี้การแปลเนื้อหาข้ามภาษาก็ง่ายขึ้น ตลาดงานสร้างสรรค์ก็กว้างขึ้น เราจึงต้องมีเวทีส่งเสริมให้ผู้คนมาทำเรื่องที่ตนเองสนใจอย่างจริงจัง ต่อยอดได้ และพัฒนาผลงานคุณภาพหลากรูปแบบภายใต้แก่นเรื่องเดียวกัน” นายวัฒนชัย กล่าวทิ้งท้าย
สำหรับแนวทางการต่อยอดในอนาคต การให้นักเขียนเข้ามามีส่วนร่วมถือเป็นกระบวนการที่ประสบความสำเร็จ เพราะนักเขียนสามารถให้คำปรึกษาและช่วยดูแลให้แก่นของเรื่องราวไม่คลาดเคลื่อนไปจากหนังสือต้นฉบับ ซึ่งเป็นแนวทางที่จะทำต่อเนื่องในปีถัดไป และคาดหวังว่าจะเห็นนักเขียนและนักพัฒนาบอร์ดเกมเข้าร่วมโครงการ “Book on Board ปีที่ 5” มากขึ้น
